Każdy kto odbywa wycieczki botaniczne w górskich okolicach, ten znajdzie w lasach Cis (Taxus baccata), kwitnący wczesną wiosną. Roślina ta należy do oddzielnej gromady roślin Nagonasiennych, różniącej się wybitnie od wszystkich opisanych we wcześniejszych wpisach. Przede wszystkim liście ma iglaste, wiecznozielone, trwałe, barwy ciemno-zielonej, świecącej, spodem jaśniejszej, matowej. Ułożenie liści skrętoległe, ale są one tak blisko siebie, że wydają się naprzeciwległe i są rozpłaszczone, podobnie jak jodła. Nie można jednak wziąć cisu za jodłę, gdyż liście jodły mają pod spodem dwa jasne rowki, a cisu są gładkie, bardziej miękkie i śpiczaste.

Kwiaty cisu nie mają na pozór nic podobnego z kwiatami roślin okrytonasiennych. Przede wszystkim kwiaty słupkowe występują tu oddzielnie od pręcikowych. (Mamy tu przykład roślin dwupiennych, stanowiących XXII klasę Linneusza.) Kwiaty pręcikowe w postaci bazi cz. kotek, umieszczone w kątach liści coraz liczniej ku wierzchołkowi gałązki, składają się z 4 – 8 pręcików żółtawych tarczowatego kształtu, o 6 – 8 jednokomorowych pylnikach; na spodzie wspólnej osi pręcikowej znajdują się brunatnawe łuski.

Kwiaty słupkowe są jeszcze bardziej niepozorne. Miesz czą się również w kątach liści młodszych, lecz pojedynczo; cały kwiatek składa się z łuski, na której znajduje się nagi zalążek bez słupka (stąd nazwa gromady tych roślin — Na- gozalążkowe czyli Nagonasienne). Pozapyleniu w czasie dojrzewania łuska ta rozrasta się, staje się mięsistą i obra sta zalążek wokoło—tworzy się jakby jagoda górą otwarta (fig. Ib), wewnątrz której znajduje się nasienie, z zewnątrz zaś otulona jest u dołu kilkoma zielonawemi łuskami. Owoce te (pozorne jagody), dojrzewając w jesieni, stają się czerwone i wtedy to stanowią śliczną ozdobę ciemno zielonych gałązek.

Cis dosięga niewielkiej wysokości, zaledwie 10 metrów; pień na grubość rośnie bardzo wolno, dochodzi do 1 m. przecięcia; jest to drzewo bardzo wytrzymałe i może dosięgnąć 2000 lat wieku. Drewno cisu, brunatno-czerwone jest bardzo twarde. Cis ma korę brunatno-szarą, kawałkami z drzewa odpadającą.

Cis rośnie dziko, pojedynczo lub w niewielkich grupach w cienistych miejscach, w lasach, na skałach Europy, Azji, aż do gór Himalaja i Syberii, w Ameryce północnej, w Alpach bawarskich, w Tyrolu, w Szwajcarii, w górach Średnich i w Harcu. Na równinach jednak spotyka się tylko hodowany w parkach i ogrodach. W XVII wieku w okresie stylu rococo hodowla cisu była bardzo rozpowszechniona; a ponieważ cis rośnie ściśle i znosi przycinanie, tworzono więc z niego cięte aleje, albo przycinano piramidalnie i nadawano mu różne kształty, co stanowiło wspaniałą ozdobę parków.

Cis należy do drzew trujących; substancja trująca znajduje się w liściach, które nawet dla bydła są niebezpieczne. Natomiast jagody są zupełnie nieszkodliwe, tak że dzieci mogą je bez obawy spożywać. Nazwę rodzajową Taxus nadali cisowi Rzymianie; taxos wzięli Grecy od wyrazu taxein – porządkować, z powodu regularnego układu liści. Nazwa gatunkowa baccata (jagody nosząca) pochodzi od bacca – jagoda, gdyż owoc podobny jest do jagody.