poniedziałek, 09 grudnia, 2024

Baza roślin

Sałata jadowita

Roślina ta rośnie na słonecznych, skalistych miejscach, w zaroślach, w południowej i środkowej Europie. Jest to roślina dwuletnia, należąca do licznej bardzo rodziny roślin Złożonych (Compositae), odznaczających się kwiatami złożonymi z licznych drobnych kwiatków, zebranych w główki lub koszyczki na wspólnym dnie kwiatowym. Sałata jadowita ma łodygę prostą, wzniesioną, nagą, wysoką na 1,5 m., rozgałęziającą się w górę na gałązki kwiatonośne. Liście, prawie poziomo leżące, są odwrotnie jajowate, rzadko pierzasto wcinane, o brzegu ostro piłkowanym, kolczastym, również jak i nerw środkowy pod spodem liścia. Przyłodygowe liście są bezogonkowe, obejmują łodygę strzałkowatą nasadą.

Kwitnie w lipcu i sierpniu. Kwiaty o szczupłych koszyczkach tworzą wiechę piramidalną. Każdy kwiatek ma kielich nitkowaty, przemieniający się w puch, otaczający owoc, zrosłą koronę  języczkową o 5 ząbkach, żółtą; pręcików 5, zrośniętych pylnikami w rurkę, otaczającą szyjkę słupka o 2 dwóch znamionach. Kielichokrywa koszyczka złożona z listków zielonych, dachówkowato ułożonych. Owoce, zwane niełupkami, są nieco spłaszczone, bruzdkowane, czarne, na końcu nagie, zakończone cienkim dziobkiem, na którym mieści się wieniec puchowy o piórkach pojedynczych.

W tych samych miejscach co sałata jadowita rośnie również trujący gatunek – Łoczyga dzika, która ma liście drobno piłkowane, prawie prostopadle stojące, z jednym brzegiem zwróconym na zewnątrz, drugim ku dołowi, tak, że blaszka liściowa jest zupełnie skręcona; górne liście są całe, dolne pierzastodzielne. Niełupki brązowe, obrzeżone, na końcu szorstkie, krótsze od dziobka. Odurzający zapach sałaty jadowitej pochodzi od gorzkich, trujących substancji, zawartych w jej soku mlecznym. Od tego soku (lac — mleko) pochodzi nazwa rodzajowa: yirosa znaczy trująca; scariola pochodzi od „serriola” (zdrobnienie od „serra” – piła) – ze względu na liście

2 thoughts on “Sałata jadowita

Comments are closed.